MINISTERIO DO TURISMO DE TIMOR LESTE

REVISTA MTCI































Gil Alves Sai Komissário Jeral Timor Leste ba Expo 2012 Iha Koreia do Sul


Dili - Konsellu Ministru nomeia Ministru Turizmu Comercio no Industria (MTCI), Gil da Costa Alves, sai hanesan Komissário Jeral Timor Leste ba Expozisaun Internasional “Expo 2012 Yesoa, Korea Sul”

Expozisaun Internasional nee sei halao, entre loron 12 fulan Marsu too loro 12 fulan Agostu 2012, iha Koreia do Sul, hodi hatoo vizaun ida sustentavel iha deversidade tasi nian no kosta marítima.

Timor Leste sei partisipa iha eventu ida nee ho objektivu atu halo promosaun ba iha rai liur (hafoin haree tiha sussesu iha Expo 2010 Chanhai China) ninia imagen no identidade nasional, nunee mos ba potensialidade dezenvolvimentu ekonómiku neebe mak nia iha. */Media MTCI

Coreia pronto fó asistensia téknika ba Ministério Tursimo, Comércio e Indústria iha area Turismu

DILI-Turismu hanesan mós faktor importante ida ba prosesu desenvolvimentu iha rai laran, neduni presiza atensaun husi partes kompetentes.

Ministério Turismo, Comércio Indústria hanesan instituisaun nebé responsável ba area neé, iha inisiativas oioin atu oinsa bele konserva no promove turismu, tamba hanesan mós meiu ida hodi bele ajuda hamenus dezempregu no aumenta reseitas ba Timor-leste.

Sexta-feira neé 11/03, Delegasaun ida husi Coreia hasoru malu ho Ministro Turismo, Comércio e Indústria, Gil da Costa Alves hodi diskuti konaba mekanismu atu identifika zonas turístikas iha Timor-leste.

Durante enkontru, Ministro Gil da Costa Alves informa konaba potensialidade neb’e Timor-leste iha konaba turismu, maibe rekonhese limite rekursus humanus, kondisaun infra-estruturas no akomodasaun, hanesan obstákulu nebé presiza hetan apoiu hodi bele konkretiza planus hotu neb’e elabora.

Tuir Director Nacional do Turismo, José Quintas, ida neé hanesan kontinuasaun husi enkontrus balun neb’e halao ona entre parte rua ne’e, atu bele identifika area turismu iha Timor-leste.

Parte Coreia hatudu disponibilidade atu apoia estabelesimentu Eskola Turismu iha Timor-leste no promete sei promove turismu Timor-leste, liu husi agensia viagens iha rai nebá. (Media-MTCI)

Díli- Komemorasaun Carnaval Timor-leste ba dala 3, halibur ritmu no tradisaun husi Timor-leste, Brasil, Indonésia, Singapura no Austrália.















Karnaval mai povu timorense, hanesan mós parte ida husi tradisaun no kultura nebé hahú kedas husi beiala, tinan-tinan sempre komemora.
Maibe, kada komemorasaun iha tinan-tinan sempre iha mudansa ba aprezentasaun no númeru partisipasaun, tamba bele nota katak, eventu neé atrai duni interese laos deit husi joven, maibe komunidade tomak.
Iha terseira komemorasaun Karnaval Timor-leste nebé organiza husi Ministério Turismo, Comércio no Indústria ne’e hahu husi Miniteriu Estrajeiro no remata iha Palacio do Governo, hahú ho ezibisaun roupa tradisional no modernu husi jovens nebé mai husi 13 distritu , nudar sinal ida atu promove talentu, kultura no tradisaun timor nian ba mundo.
Ministro Turismo, Comércio e Indústria, Gil da Costa Alves hatudu orgulhozu tamba tinan neé Karnaval Timor-leste hatudu avansu no susesu, haré ba númeru partisipasaun, aprezentasaun ho variedade tamba reflekta liberdade no demokrasia iha rai neé.
Tinan neé, laos deit timor oan, maibe sidadaun estrangeiru nebé iha Timor-leste hanesan Indonésia, Austrália,singapura no Brasil hatudu mós sira nia ritmu, kultura no tradisaun liu husi eventu importante neé, atu nuné povu Timor-leste bele konhese no hametin liu tan relasaun entre Timor ho sira nia nasaun.

Participação Timor-Leste iha Feira Internacional Lisboa-BTL (FIL-BTL 2011)

Adido do Comércio, hanesan representante MTCI iha Embaixada RDTL iha Lisboa lori fila fali Timor-Leste ba participa iha Feira Internacional Lisboa – Bolsa do Turismo Lisboa (FIL-BTL 2011) ho naran Turismo Timor-Leste ho tema Natureza Pura. Tamba ita hatene katak ultima participação Timor-Leste iha Feira Internacional Lisboa – BTL ne’e iha 2006 e hakarak mos informa katak participação Timor-Leste nian iha tinan hirak liu ba ne’e tamba hetan apoia financeira husi Secretaria de Estado do Turismo Portugal no mos Instituto de Turismo Portugal nian, maibe ba tinan 2011 ne’e, hanesan proprio programa prioridade no serviço ida husi Adido do Comércio em Lisboa nian, hanesan parte ida hodi promove Timor-Leste sai hanesan destino foun ba turistas no mos investidores iha futuro.

Márcio Rosa Lay, Adido do Comércio iha Lisboa, hateten katak apesar crise financial mundial nebe maka akontese fo impacto negativo mos ba iha Mercado turstico, maibe Feira Internacional Lisboa ne’e, loke ho 980 expositores, 75 novas empresas e mais de 45 destinos internacionais e numero ne’e aumenta mais 15% do que tinan kotuk (2010) e no mos iha primeiro dia BTL ne’e hahu iha mos conferencia internacional de turismo, nebe makaespecialistas mundiais nian halao debater kona ba papel turismo nian para recuperação economica.

Feira Internacional Lisboa ne’e loke durante loron 5 (lima) hahu iha 23 - 25 Fevereiro ba Proffesionais e 25 - 27 de Fevereiro loke ba público em geral.

Objectivo husi Feira internacional do Turismo (BTL) 2011 ne’e atu estabelese encontro direitamente entres compradores e vendedores (Buyers e Sellers) iha areas turisticas nian maibe evento ida ne’e mos iha objective ida atu promover turismo entre Portugal, Angola, Brasil, Cabo Verde, GUine-Bissau, Moçambique, São Tome e Principe e Timor-Leste, nebe maka integram iha Comunidade dos Paises de Lingua Portuguesa (CPLP)

Participação Turismo Timor-Leste Iha BTL 2011 ne’e, focus liu ba NATUREZA PURA, ho nia potencia hanesan tasi, foho ho corais (praia, montanha e corais) e bele halao ba actividades maka hanesan pescas, hari’is no luku tasi (mergulho), sae foho (ramelau, Cablaqui e Ramelau), safari (floresta), apresentação culturais e no mos Gastronomia (hahan tradicional Timor).
Husi lorong 3 (tolu) nebe maka aloka ba iha professionais sira, começa iha 23 -25 de Fevereiro, stand Timor-Leste nebe maka marka presença mos husi representante Camara do Comercio e Industria Timor-Leste e no mos representante Travel Mega Tours, Sr. Eduardo Massa e no mos husi MTCI-DNCE, Sr. Aquilino Caeiro iha Feira Internacional Lisboa ne’e, mais ou menos ita hetan visita husi agenica profecionais sira maka por volta 60 e tal profecionais (tuir numero cartão/ business Card) nebe maka konsege marka encontro direitamente iha Stand Timor-Leste nian e husi numero hirak ne’e, agencias profecionais sira nebe maka ami iha confiansa ona atu follow up contacto hirak ne’e iha future par abele coordena no mos halo cooperação ho sira maka por volta 6 (ne’em) hanesan APAVT (Associação Portuguessa das Agenciais de Viagens e Turismo, ONE WORD, JIPaventura, Neoturis, Soltropico e VACANNCES ETLOISIRS (Swiss).

Maibe tuir target ami nian katak pelo menos tinan 1 ita bele hetan agenicias de viagens ida maka bele lori pakote turismo Timor-Leste nian hodi mai fa’an iha estrangeiro e bele hetan turista para ba visita Timor-Leste tuir condições infraestrutura nebe maka ita iha ne’e, ita bele dehan katak futuramente ida ne’e diak ona. Tamba ita lalika ambisioso demais atu halo ita nia Turismo ne’e sai hanesan rai seluk e ami nia esperança katak Turismo Timor-Leste oferese produto ida que unico (unique / unik) se ita kompara ho rai seluk-seluk iha mundo.


Marcio Rosa Lay, Adido do Comercio Timor-Leste iha Lisboa acresenta mos katak participação Timor-Leste iha Feira BTL 2011 ne’e hanesan mos continuasaun service de cooperação nebe maka assinado entres MTCI ho AIP (Assosiação Industrial Portuguesses) nebe maka halao iha 28 de Novembro 2010 nian tamba Comisão Organizadora ba feira BTL ne’e maka AIP.

Iha oportunidade ne’e mos, Marcio Rosa Lay, Adido do Comercio iha Lisboa hakarak hato mos agredecimento e obrigado wa’in ba MTCI, e no mos ba Sr. Gally Araujo (Coordenador Technico), Sr. João Gavinho, Sr. João santos (Grupo Danças Culturais Bei Gua) e no mos estudantes Timorenses iha Lisboa ba apoio sira hotu nebe maka halo participação Turismo Timor-Leste iha Feira Internacional de Lisboa ne’e sai sucesso.

Konferensia da Imprensa Karnaval

Ministerio Turizmo, Comercio e Industris – liu husi Diresaun Nasional do Turismo sei halao 30 eventu karnaval iha tinan 2011.

Eventu ne’e sai hanesan eventu nasional ida ne’ebe sei selebra tinan-tinan ho objetivo prinsipal atu hamoris heransa cultura , proteza no promove cultura iha Timor Leste, e hametin sosiadade no expresaun ba kultura ninian. Iha parte seluk mos atu hadia komunidade nia fiar e desenvolve sira nia a’an.

Selebrasaun karnaval ne’e sei hahu ho festa KARNAVAL ne’ebe sei halao iha 04th Marsu 2011 iha Gedung Matahari Terbit ( GMT). Iha loron 05th Marsu, sei iha mos parade karnaval nian iha sidade Dili ho nia rute; start husi Ministerio Negocio Estrangerio no sei lao tuir estrada: Pantai Kelapa, Kampung Alor,Farol no mos sei finish iha Palacio do Governo Depois ida ne’e sei iha divertimento oi-oin hanesan hatudu dansa cultural husi Timor Leste no mos husi ita nia maluk sira husi rai liu r hanesan Grupo husi Indonesia ,Grupo Brazil nebe mai husi Singaupra no seluk tan, iha tinan ida ne’e sei hetan partisipante hamutuk 69 grupus ho total pesoa nebe maka atu partisipa iha parade karnaval iha 1,200( rihun ida atus rua)Grupu sira ne’e sei mai husi comunidade internasional sira, grupus joventude, grupus culturais sira, e grupu representante husi 13 distritus no mos ministerio sira seluk. E ita nia maluk alizadu sira mos sei partisipa iha parade karnaval ne’e rasik.

Objetivu 3˚ Karnaval 2011 atu hatudu e promove Timor nian diversidade kultura tradisional, hamoris creatividade Timor oan liu-liu ba joventude sira e nomos atu hametin unidade Timor oan sira ho komunidades husi nasaun seluk hodi apresia kultura ida –idak nian. Karnaval sei fo oportunidade ba komunidade lokal sira atu desenvolve no fahe sira nia kultura, ida ne’ebe sei kria mos valor e fiar ann hosi individual iha komunidade lokal sira nia le’et tamba fo oportunidade ba membrus sira iha komunidade hodi troka experiensa e informasaun ho komunidade internasional sira iha Timor Leste.
Karnaval diak mos ba animador sira, tamba sei ajuda atu desenvolve identidade foin sae sira. Iha parte seluk karnaval importante mos ba planamentu, reinforsa, no hatutan ligasaun ba turismo e komersiu.

Programa karnaval 2011 ne’e hetan apoiu makaas husi kompanha privado sira nebe maka ho laran luak hakarak ajuda hodi realija eventu ne’e. Husi Komisaun Organijadora hato’o obrigado wain ba kompanha hotu nebe maka fo kontribuisaun ba eventu ne’e nebe maka ami la temi hotu iha oportunidade ne’e.