MINISTERIO DO TURISMO DE TIMOR LESTE

Fabrika Ethanol, Bele Susteinta Komunidade Liquiça


LIQUICA – Ministru Turismo, Comerciu no Industria (MTCI), Gil da Costa Alves hatete maske ho kapasidade ki’ik, fabrika ethanol iha Mauboke, bele susteinta komunidade Liquiça no Maubara nia moris.

Tuir Ministru, fabrika ida nee efektu ba sektor ekonomi social komunidade. “Iha por volta de 100 pesoas komunidade Maubara moris husi tua mutin. Hanesan mos iha Liquiça. Portantu, por volta kuaze 200 de familias se hetan aproveitu ekonomiku direita husi forneshementu ba fabrika ida nee,” nia hatete.

Ministru mos fo hanoin ba juventude sira ne’ebe servisu iha fabrika ida nee atu hare di-diak kualidade produsaun. Maske, MTCI garante katak kualidade ne’ebe produs husi fabrika ki’ik ida nee diak.
“Tamba, material ne’ebe sira uza ho kualidade diak,” hatete Ministru Gil Alves wainhira inagura fabrika ethanol no mos simu xave husi kontrator ba konstrusaun armajem MTCI iha Distritu Oecuse no Maliana, Sesta (26/03) iha Mauboke, Liquica.

Tuir Ministru, wainhira bele atinji ba 15 dias, fabrika ki’ik ida nee mos bele atende necesidade hospital no postos saude iha Timor laran tomak. Maske nune’e, se presiza tan rekursu umanu no kontinua treinamentu ba produsaun ninian.

Iha faze tuir mai, Ministru esplika, MTCI se halo kontratu ho empresariu ida para bele toma konta ba fabrika nee. Liu-liu, hodi atende mos agrikultor husi Liquica no Maubara. Ministru mos fo parabens ba konstrutor sira. “Konaba industria ethanol, kontrator intrega ona konstrusaun ho montajem. Maske se falta Caixa de Banho no be mos, hau espera katak iha tempu besik buat hirak ne’ebe falta, bele kompleta.”

Impaktu seluk husi fabrika ida ne’e mos, tuir Minsitru TCI, konserteza se iha rede ou kadeia komersialisasaun. Ema barak se hetan servisu, joven sira mos se bele tama iha rede ida ne’e. Depois, produtu ne’ebe halo ho baratu iha rai laran, halo dau-daun ona.

“Wainhira ita bele produs ho kapasidade boot, ita mos bele diversifika produtu. La’os deit atu atende ethanol ba hospital, maibe ita mos bele halo bebidas hanesan, Whisky, Brandy no seluk tan. Tan ida nee, governo mos pronto atu bele fasilita sira iha ne’e, para tuir treino no bele produs bebidas ho kualidade diak.

Mais, ida ne’e hanesan faze ikus. Primeira fase, mak sira tenki garante uluk tiha lai sira nia kualidade produsaun ba institusoens governo no mos institusoens privadu neebe presiza alkhohol ba sektor saude,” Ministru Salienta.

Iha fatin hanesan, koordenador treinamentu juventude Mauboke, Lino Soares hateten, nia fo agredece ba governo, liu-liu ba Ministerio Turismo, Comercio no Industria tamba bele fasilita sira ho aktividade hanesan nee. Sira mos husu ba MTCI para bele mos hare no monitor hela deit sira nia aktividade ida nee.

Administrador Sub-Distrito Liquiça, Mateus Luan iha ninia diskursu hateten fabrika ki’ik ida nee bele akumula joven joven sira para bele hetan aktividade.

“Liu husi oportunidade ida ne’e, hau fo agredecimentu bo’ot ba MTCI tanba bele ona fasilita joventude balun iha ne’e , liu husi treinamentu halo tua mutin sai ethanol,” nia hatete. Administrador Mateus mos espera katak, aban bainrua, produtu lokal husi Liquiça bele mos fa’an ba rai liur.

Visita Kioske ‘Mos Bele’


Depois hala’o inagurasaun ba fabrika ethanol no simu xave projeitu konstrusaun armajem MTCI iha Maliana no Oecuse husi kontrator, Ministru TCI ho ninia komitiva desloka ba Maubara hodi visita Kioske Mos Bele.

Objetivu husi visita ida ne’e, Ministru hakarak hare produtu homang ne’ebe durante nee komunidade Maubara halo no hetan suporta husi Cooperação Portuguesa.
Tuir Ministru, produtu balun husi Kioske Mos Bele, MTCI atu lori ba Portugal no Brazil para bele hatudu iha exposição produtu lokal husi nasaun CPLP iha fulan Maio 2010.

“MTCI mos promote atu fasilita produtu husi Kioske Mos Bele, Maubara para bele hetan rendimentu liu husi fa’an sasan hirak ne’e iha aeroporto Internasional Nicolau Lobato no mos iha fatin balun iha Dili laran,” hatete Ministru Gil Alves.

MTCI durante ne’e hala’o mos servisu hamutuk ho Embaxaida Portugal iha Timor-Leste liu husi Instituto Português de Apoio ao Dezemvolvimento (IPAD). (Media-MTCI)

You can leave a response, or trackback from your own site.